Op zondag 17 augustus 2025 is de jaarlijkse fietstocht Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW), georganiseerd door de Milieuwerkgroep Houten, verreden. Het was prachtig fietsweer: droog, bewolkt, met een temperatuur van rond de 24 graden Celsius en weinig wind.
Om 10:00 uur vertrokken we met 12 belangstellenden vanaf het gemeentehuis Houten richting fort Jutphaas. Bij dit oude, in 1846 gebouwde fort, een van de eersten in de NHW, is door onze gids Peter uitgelegd hoe en waarom de linie in die periode hierlangs liep.
Daarna naar de plofsluis uit 1937 over het Amsterdam-Rijnkanaal waar opnieuw uitleg werd gegeven, vooral waarom de forten en andere verdedigingen verder richting het Oosten kwamen te liggen. Via het naastgelegen fort De Batterijen uit 1872, wat de Overeindseweg verdedigde maar waarvan alleen nog het noordelijke deel bestaat als gevolg van de verbreding van het Amsterdam-Rijnkanaal, doorgefietst naar de Lunetten.
Bij Lunet IV is even gestopt om uitleg over de 4 Utrechtse Lunetten te geven, waarna doorgereden is naar de brug van de Waterlinieweg over de Kromme Rijn waarbinnen ook een plofgedeelte aanwezig is; in dit geval om de Kromme Rijn bij inundatie te blokkeren.
Even verderop is bij het binnen de nieuwe Kromhoutkazerne gelegen Fort Vossegat met de uit 1862 daterende inundatiesluis ‘brug met de 12 gaten’ even halt gehouden om deze vanaf de naastgelegen weg – voor zover er nog wat van te zien is – aan te kunnen geven. Op dit punt sloot nog een belangstellende aan, zodat we met een groep van 13 mensen door zijn gereden.
Onderweg naar fort Rijnauwen langs de diverse groepsnesten (aantal groepsschuilplaatsen bij elkaar die steeds een stuk loopgraaf moesten verdedigen) gekomen. Op het buitentalud van fort Rijnauwen hebben we enkele groepsnesten uit zowel de periode 1914-1918 als van net voor 1940, kunnen bekijken.
Na een korte stop bij een vechtwagenversperring (ook wel aspergeversperring genoemd vanwege de daarin geplaatste gepunte staven) doorgegaan naar fort Vechten waar we na de lunch een korte rondleiding over het fort hebben gehad.
Ter afsluiting hebben we nog een korte stop gemaakt bij fort Bij ‘t Hemeltje in Houten, het laatst gebouwde fort van de NHW, 1877 – 1881, waarna we omstreeks 14:30 uur weer in Houten aan zijn gekomen.
